Dalam keasyikan kita mengejar kemudahan dalam kehidupan seharian, ada perkara yang mungkin terlepas daripada perhatian kita iaitu sesuatu yang kelihatan biasa, tetapi menyimpan risiko yang tidak dijangka. Salah satunya adalah kuali non-stick atau kuali Teflon yang sering menjadi pilihan utama di dapur kita. Siapa sangka, di sebalik kemudahan memasak, tanpa melekat, tersembunyi potensi risiko kesihatan yang mungkin tidak kita sedari.
Sejak diperkenalkan pada pertengahan abad ke-20, kuali non-stick menjadi revolusi dalam dunia masakan. Lapisan anti-lekat yang diperbuat daripada polytetrafluoroethylene (PTFE), lebih dikenali sebagai Teflon, menjadikan memasak lebih mudah tanpa perlu menggunakan banyak minyak. Kajian menunjukkan bahawa calar halus pada permukaan kuali non-stick ini boleh melepaskan partikel mikroplastik dan nanoplastik ke dalam makanan, terutama apabila kuali terdedah kepada suhu tinggi atau penggunaan kasar.
Lapisan non-stick pada kuali adalah diperbuat daripada bahan fluoropolimer seperti PTFE. Apabila lapisan ini tergores atau terdedah kepada suhu tinggi melebihi 260°C, ia boleh terurai dan melepaskan partikel halus ke dalam makanan. Partikel ini terlalu kecil untuk dilihat dengan mata kasar tetapi cukup kecil untuk memasuki sistem pencernaan kita dan berpotensi meresap ke dalam aliran darah. Kajian menggunakan teknologi Raman Imaging telah mengesahkan kewujudan partikel mikroplastik dan nanoplastik akibat calar kecil pada peralatan memasak. Walaupun kajian tidak menyebut angka spesifik seperti 9,000 partikel bagi satu calar, bukti menunjukkan bahawa calar kecil boleh melepaskan sejumlah besar partikel plastik terutama jika kuali digunakan secara berulang dalam keadaan yang rosak.
Mikroplastik dan nanoplastik ini bukan sekadar serpihan plastik biasa. Pendedahan jangka panjang kepada partikel ini dikaitkan dengan potensi risiko seperti keradangan kronik, tekanan oksidatif, gangguan hormon, masalah kardiovaskular dan potensi risiko kanser. Walaupun begitu, kesan toksik secara langsung terhadap manusia masih memerlukan lebih banyak kajian kerana kebanyakan kajian dilakukan ke atas haiwan atau model makmal. Perfluorooctanoic acid (PFOA), yang dahulu digunakan dalam penghasilan Teflon, telah diharamkan di banyak negara sejak 2015 kerana dikaitkan dengan risiko kanser. Walaupun PFOA tidak lagi digunakan secara meluas, namun bahan kimia alternatif seperti GenX juga menunjukkan potensi toksik yang memerlukan pemantauan rapi.
Bagaimana Untuk Mengurangkan Risiko?
Adakah ini bermakna kita perlu berhenti menggunakan kuali non-stick sepenuhnya? Tidak semestinya. Apa yang lebih penting ialah mengubah cara penggunaannya:
- Elakkan mengguna peralatan memasak logam yang boleh menggores permukaan kuali. Gunakan spatula silikon atau kayu.
- Jangan panaskan kuali kosong pada suhu tinggi melebihi 260°C.
- Gantikan kuali non-stick yang sudah tercalar atau menunjukkan tanda kerosakan.
Sebagai alternatif, pertimbangkan peralatan memasak seperti kuali besi tuang (cast iron), keluli tahan karat (stainless steel) atau seramik yang lebih tahan lama dan bebas daripada risiko mikroplastik.
Teknologi yang memudahkan kehidupan kita juga datang dengan risiko jika kita tidak menggunakannya dengan bijak. Ilmu pengetahuan adalah kunci untuk membuat pilihan yang lebih baik. Semoga dengan kesedaran ini, kita lebih berhati-hati dalam memilih dan menggunakan peralatan harian demi kesihatan yang lebih baik.
Sumber: Laman Facebook Astronomi & Sains, Penulis – Mazlan Syafie
Artikel/Berita Terkini
ISU PADI DAN BERAS NEGARA: DI MANA PENGHUJUNGNYA?
Maklumat Lanjut
‘𝐌𝐚𝐥𝐚𝐲𝐬𝐢𝐚 𝐌𝐀𝐃𝐀𝐍𝐈: 𝐑𝐚𝐤𝐲𝐚𝐭 𝐃𝐢𝐬𝐚𝐧𝐭𝐮𝐧𝐢’ TEMA SAMBUTAN HARI KEBANGSAAN DAN HARI MALAYSIA (HKHM) 2025
Maklumat Lanjut
AKSI INTIM DI MEDIA SOSIAL: MENGAUT UNTUNG ATAU MEMPERJUDIKAN MARUAH BANGSA?
Maklumat Lanjut
