PERSAMAAN MAJLIS RAJA-RAJA DAN DEWAN KEADILAN & UNDANG NEGERI SEMBILAN

Seperti ramai sedia maklum, pembentukan dan peranan Majlis Raja-Raja dalam Perlembagaan Persekutuan dibentuk pada 1948 berdasarkan Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu 1948 dan Perlembagaan Kemerdekaan 1957.

Namun mungkin ramai tidak mengetahui Majlis Raja-Raja memiliki beberapa persamaan dengan Dewan Keadilan & Undang Negeri Sembilan.

Penubuhan Dewan Keadilan & Undang Negeri Sembilan berdasarkan Undang-undang Tubuh Kerajaan Negeri Sembilan semasa YAM Tuan Seri Menanti Tuanku Muhammad ibni Almarhum Tuanku Antah dipertuankan sebagai YAM Tuan Besar Negeri Sembilan.

Versi terkini ditulis berdasarkan pindaan 1959, namun Undang-undang Tubuh wujud seawal 1896. Sebahagian besarnya mengambil asas kerajaan luak seperti Kerajaan Sungei Ujong, lama sebelum Negeri Sembilan wujud.

Daripada Perlembagaan Persekutuan tertulis;

“Perkara 38. Majlis Raja-Raja;

(1) Maka hendaklah ada suatu Majlis Raja-Raja yang hendaklah ditubuhkan mengikut Jadual Kelima.”

Majlis Raja-Raja atau Conference of Rulers dalam Perlembagaan Persekutuan mengambil asas penubuhan Dewan Keadilan & Undang dalam Undang-undang Tubuh Kerajaan Negeri Sembilan.

Persamaan juga wujud dalam perkara berikut di dalam Perlembagaan Persekutuan;

“(5) Majlis Raja-Raja hendaklah dirundingi sebelum dibuat apa-apa perubahan tentang dasar yang menyentuh tindakan pentadbiran di bawah Perkara 153.”

Jika Majlis Raja-Raja menjadi rujukan utama Kerajaan Persekutuan sekiranya memerlukan nasihat berkaitan adat istiadat Melayu dan Islam, Dewan Keadilan & Undang pula menjadi rujukan utama Menteri Besar mewakili Kerajaan Negeri Sembilan berkenaan hal sama. (Juga rujuk gambar 3)

Jika merujuk kepada Jadual Ketiga (Perkara 32 dan 33) dalam Perlembagaan Persekutuan berkaitan Bahagian 1, iaitu berkaitan memilih, menentukan kelayakan, memasyhurkan, menabal malah memecat Yang di-Pertuan Agong juga mengambil pelaksanaan sama Undang Yang Empat (selaku ahli Dewan Keadilan & Undang) terhadap YAM Tuan Besar Negeri Sembilan.

Namun demikian, pembentukan Majlis Raja-Raja, peranan serta amalan berdasar Perlembagaan Persekutuan masih lagi hasil persetujuan kesemua Raja-Raja, YAM Tuan Besar serta Pembesar Memerintah (Raja bersama Negeri Sembilan) iaitu YTM Dato’ Undang Yang Empat dan YTM Tunku Besar Tampin. (Penandatangan Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu)

Meski ia mengambil asas Undang-undang Tubuh Negeri Sembilan 1959, banyak lagi rujukan lain diambil sebagai panduan dan memastikan peranan dan fungsi Majlis Raja-Raja benar-benar mematuhi dan dipelihara haknya dalam Perlembagaan Persekutuan.

Ia antara keunikan sistem Raja Berpelembagaan dan hanya satu seumpamanya di dunia.

Kedaulatan Raja-Raja terpelihara haknya dalam Perlembagaan Persekutuan. Semuanya demi memastikan dengan rahmat dan inayahNya, diizinkan Raja-Raja terus memayungi rakyat.